Luister
muziek
31 Juli 2021 05:59
Deel dit artikel:

Dit is het verhaal van kasteel Cranendonck

Rond 1250 is tussen Maarheeze en Soerendonk kasteel 'Cranendonck' gebouwd. Vernoemd naar de natuurlijke omstandigheden ter plaatse ('kraan' van kraanvogel en 'donk' van heuvel). Cranendonck kent een rijke geschiedenis en heeft zelfs een band met ons koningshuis.

cranendonck24
  / Heemkundekring De Baronie van Cranendonck
  • Beeld - Heemkundekring De Baronie van Cranendonck
Advertentie

Via Heemkundekring De Baronie van Cranendonck

Vanaf het midden van de zestiende eeuw tot het einde van het Ancien Régime heeft het kasteel toebehoord aan de Oranjes. Het kasteel werd in 1673 door de Fransen grotendeels vernield.

In 1820 werden de oranjegoederen als kroondomein verkocht en Cranendonck kwam hierdoor in particuliere handen. De boerderij die nabij het kasteel stond, werd in 1899 afgebroken en vervangen door een villa; het huidige ‘kasteeltje’.

In 1938 werd de gemeente Maarheeze eigenaar van het landgoed Cranendonck. De bestaande villa werd aangepast en in 1940 in gebruik genomen als gemeentehuis. Tot de samenvoeging van de gemeenten Maarheeze en Budel was de gemeente Maarheeze gevestigd in het ‘kasteeltje’ en enige andere gebouwen op Cranendonck.

Uitsterving Van Cranendonck

Het uit de dertiende eeuw daterende kasteel Cranendonck was eeuwenlang het bestuurlijk middelpunt van het Land van Cranendonck (Maarheeze, Soerendonk, Gastel en Budel). Het werd aanvankelijk bewoond door heren uit adellijke geslachten die regionaal van aanzien waren en soms een belangrijke rol speelden aan het hof van bijvoorbeeld de hertog van Brabant. Het geslacht Van Cranendonck, afstammend van de Van Horn’s, stierf in de veertiende eeuw in mannelijke lijn uit. Hierna behoorde de heerlijkheid aan geslachten als Van Sevenborn, Van Milberg, Van Schoonvorst en Van Egmond. De heren van Cranendonck uit dit laatste geslacht en het daaropvolgende Van Oranje hadden hun belangrijkste bezittingen elders en verbleven zelf zelden of nooit op Cranendonck. Op het kasteel verbleef toen de drost of drossaard van de baronie.

Kasteel opgeblazen

In de zomer van 1672 vielen Franse legers de Nederlandse Republiek binnen en bezetten onder meer de Cranendonckse burcht. Van daaruit werd het hele gebied van de Meierij van ’s-Hertogenbosch geterroriseerd. In september 1673 bliezen de Fransen het kasteel van hun grote tegenstander, de prins van Oranje, op. In de loop der tijd bleef er niets over van de ruïne. De plek van het gebouw bleef echter bekend en werd in 1974 opgenomen op de lijst van beschermde archeologische monumenten.

Pas in het voorjaar van 1996 werd voor het eerst een archeologisch onderzoek ingesteld naar de resten van dit kasteel. In twee van de drie proefsleuven werden sporen van de oude kasteelgracht aangetroffen. Stenen die in muurresten werden aangetroffen bewezen voor het eerst dat het gebouw inderdaad uit de dertiende eeuw moest dateren. De talrijke vondsten wezen op de elitaire bewoning van het gebouw. Enkele zaken verwijzen zelfs rechtstreeks naar de Oranjes. De meest spectaculaire vondst was een vrijwel complete laatmiddeleeuwse kruis- of voetboog.

Download de gratis app van Cranendonck24 en mis niets → Apple | Android

Deel dit artikel:
Advertentie



Ga terug
Advertentie
Advertentie