Lees hier over de geschiedenis van Sint Jan Onthoofdingkerk in Soerendonk
In de vijftiende eeuw had Soerendonk een kapel en later een schuurkerk. In 1819 werd de parochie zelfstandig, daarvoor hoorde Soerendonk bij de parochie Maarheeze. Pas in 1836 wordt er gestart met de bouw van een eigen kerk. Hier lees je over de geschiedenis daarvan, de Sint Jan Onthoofding aan de Dorpsstraat.
Via Heemkundekring De Baronie van Cranendonck
Tot 1836 maakte men gebruik van de schuurkerk. De kerk Sint Johannes Onthoofding is van oorsprong een neoclassicistische kerk die in 1836-1838 verrees. Vaak spreekt men ook van ‘Waterstaatskerk’ of ‘Waterstaatstijl’ omdat dit ministerie zich toen met de uitvoering en subsidiëring van kerkenbouw in ons land bezighield.
De Soerendonkse kerk kwam tot stand onder leiding van de ingenieur van Waterstaat, architect Van der Reijt. In 1932 werd de kerk vergroot met twee zijbeuken en een nieuw priesterkoor. Hierdoor kreeg de kerk een kruisvormige plattegrond met neoromaanse detaillering.
Urinoir
De kerk is voorzien van een zadeldak en klokkentoren met spits. Het
kerkgebouw met toren speelt een belangrijke rol in de structuur van de
Dorpsstraat en als oriëntatiepunt voor de omgeving. Het kerkorgel uit 1843 is
uniek en van belang vanwege de ouderdom. Aan de straatzijde een
ijzeren neogotisch sierhek met bakstenen en pilasters met hardstenen en
neogotische afdekking. Naast de rechter pilaster bevindt zich een uniek
monumentje: een urinoir met twee kijkgaten in de vorm van een kruis.
Op het kerkhof bevinden zich diverse grafmonumenten van de tweede helft van de negentiende eeuw en later; ook staat er nog een eenvoudig lijkenhuisje uit 1873. Om het kerkhof een haag van beuken. De kerk is van architectonische betekenis en als voorbeeld van een negentiende-eeuwse dorpskerk met meerdere bouwfasen. De begraafplaats is van belang als voorbeeld van een kerkhof van rond de eeuwwisseling. In 2015 werd het kindermonument ingewijd.
Parochiepatroon
De oude kapel op de Heuvel was sinds 1443
toegewijd aan de Maagd Maria en aan Sint
Johannes de Doper. De inwoners van
Soerendonk hadden altijd al een bijzondere
verering voor Sint Jan. Pas in 1834 werd Sint
Jan de officiële patroon van de parochie
Soerendonk. De kapel werd in 1836
afgebroken.
Johannes de Doper heeft zijn bijnaam ‘De
Doper’ te danken aan het feit dat hij Jezus
doopte in de Jordaan. De kritiek die Johannes
op de koning Herodes en zijn minnares had, werd hem fataal. Hij werd gevangen
genomen. Zijn stiefdochter vroeg om het
hoofd van Johannes op een schotel en kreeg dat vervolgens ook. De onthoofding staat afgebeeld op een schilderij uit 1838 van kunstschilder
Nicolaas Winteroy uit Gemert. Dit schilderij hangt tegenwoordig op het
priesterkoor.
De klokken
Een werkgroep van de heemkundekring Cranendonck heeft de kerkklokken van
deze kerk onderzocht. Veel ouder dan dit gebouw zijn de klokken die in de
toren hangen: zij dateren uit respectievelijk 1435 en 1540. Over de precieze
herkomst van de klokken is nog niets bekend. De klokken van
Soerendonk zijn vrij klein van maat en hangen in een oude houten
klokkenstoel. De oudste klok van Soerendonk is de Mariaklok uit 1435, gegoten
door Jan van Asten. De klokkengieter Jan van Asten was vermoedelijk afkomstig
van het gehucht Diesdonk onder Asten. De Soerendonkse klok is de oudst
bekende van deze gieter, die tussen 1435 en 1451 actief was in het zuidoosten
van Noord-Brabant.
Orgel
Het orgel is een Rijksmonument. In de registeromschrijving van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed staat niet deze
kerk, maar alleen het orgel als rijksmonument aangeduid. Het orgel is het oudst bewaard gebleven instrument van
de orgelmakers Vermeulen. In 1992 werd het orgel gerestaureerd.
Een uitgebreide video over de kerk zie je op de site van Heemkundekring De Baronie van Cranendonck. Klik daarvoor HIER.
Download de gratis app van Cranendonck24 en mis niets → Apple | Android
