Dit is het geschiedenisverhaal van slijterij en dierenwinkel Scholten in Budel

Het huis van Scholten in Budel was oorspronkelijk een oude langgevelboerderij met strooien dak. De lange gevel lag aan de Dorpsstraat en de korte gevel aan de Nieuwstraat. Jan Davits en Drika Kees hadden hier een manufacturenzaak. Dit is het verhaal achter het pand waar nu een slijterij en dierenwinkel zitten.

Via Heemkundekring De Baronie van Cranendonck

Jan Davits ging met zijn textiel de markten af. In de Eerste Wereldoorlog was in het achterste gedeelte van de boerderij het distributiekantoor gevestigd. In 1915 overleed Drika Kees. Zij had een kou gevat in een open rijtuigje, waarmee ze naar Weert ging om daar meter te zijn bij een doop. De kinderen werden toen her en der bij familie ondergebracht. Midden jaren twintig is Jan Davits met zijn nog niet getrouwde kinderen naar Valkenswaard verhuisd. Hij is hertrouwd met Anna Paeshuyse. In het tweede huis links (met zadeldak) woonde de familie Davits-Kees.

De boerderij werd toen gekocht door Harrie Scholten. Henricus Scholten is in 1881 in Antwerpen geboren en overleed in Budel  in 1950. Harrie trouwde in 1914 met Drika Slenders. Henrica werd geboren in 1887 in Budel en overleed in Weert in het jaar 1973. Zij was een dochter van Joannes Slenders en Jennemie Corstjens. Harrie en Drika hebben, na hun trouwen, een aantal jaren gewoond in een gedeelte van het voormalige Capucijnerklooster, later Marechausseekazerne. Dit grote huis stond waar nu het Capucijnerplein uitkomt op de Dr. Ant. Mathijsenstraat. Harrie werkte als klerk bij notaris Nieuwenhuis. Hier begonnen Harrie en Drika in 1914 met een drankwinkel aan huis. In een kamer aan de voorkant van de boerderij (hoek van de Nieuwstraat en Dorpsstraat), zijn nieuwe onderkomen, zette Harrie zijn drankhandel verder.

Vroeger waren dat ‘kleine-beurzendranken’, met minder verscheidenheid, goedkoper, maar voor de meeste mensen in die tijd toch nog te duur. Ze werden dan ook dikwijls gebruikt als medicijn tegen tandpijn en de ‘vuiligheid’ van het werk bij de zinkovens en de ‘stille dood’ op de zinkfabriek. Zelfs kon men in die tijd ‘losse’ drank kopen. Dat wil zeggen dat men geen hele fles hoefde te kopen. Men kon in een zelf meegebracht flesje een halve of een deciliter van een bepaalde drank laten doen. Het was een armoedige tijd en veel mensen schaamden zich er dan ook voor om drank te kopen. Daarom werd de gekochte drank stiekem in een zak of iets anders gedaan, zodat niemand het zag.

Handel in zaad
Na een aantal jaren begonnen Harrie en Drika ook met een handel in zaad. In het begin was dat nog een agentschap van Turkenburg’s Zaden, maar na enkele jaren begonnen ze voor zichzelf. Verder was Harrie agent van de Raad van Arbeid. In het oude huis lag de drankwinkel aan de Dorpsstraat en de zaadhandel aan de Nieuwstraat. In het begin stelde dat nog niet veel voor. De zaadhandel was seizoengebonden, ongeveer van maart tot september. De zaden werden door Harrie Scholten zelf afgewogen, naar wens een kwart, een half of een heel lood en zo verder.

In het begin werden die in van kranten gemaakte zakjes gedaan. Na de oorlog kwamen hier geleidelijk aan ook bloemenzaden en bloembollen bij. Uit een grote platte kist met glazen klapdeksels, die op de toonbank stond, kon men kiezen uit verschillende soorten bloemzaden. Bloembollen waren er ook, in de toen bekende soorten. Verder kon men er uiteraard ook terecht voor landbouwzaden, zoals bieten, groenzaad en grasmengsels.

Nieuw huis met drankwinkel
In 1933 werd het voorste gedeelte van het huis, dat al van een behoorlijke ouderdom was, afgebroken. Ter plaatse is een nieuw huis gebouwd. Toen het nieuwe huis klaar was, kwam de drankwinkel op de hoek van de Nieuwstraat en Dorpsstraat. Het achterste gedeelte van het oude huis is nog geruime tijd blijven staan, zelfs tot na de oorlog. Het diende als opslagplaats en bewoning en is later ook afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw.

Acht kinderen
Harrie en Drika kregen acht kinderen die hier op de hoek van de Nieuwstraat en Dorpsstraat opgroeiden. De oudste, An (1915), trouwde met Pier Mathijsen (Pier de Blokker). Pier was werkzaam bij de PTT en heeft als rechterhand van zijn vrouw de zaak Mathijssen-Scholten opgebouwd. Jo (1916) trouwde met Stannie Reinders, zij zijn in Vught gaan wonen. Stannie werkte bij de Provinciale Griffie in Den Bosch. Riet (1917) trouwde met Hendrik van Og, zij zijn in Venray en later in Horst gaan wonen en hadden daar een textielbedrijf. Jèn (1919) trouwde met Nellie Davits, zij woonden in Budel. Jèn was directeur gemeentewerken in Budel. Jet (1921) is vrijgezel gebleven en woonde in Budel. Zij heeft ook nog enige jaren thuis in de zaak gewerkt en verder werkte ze in het onderwijs. Nic (1922) is getrouwd met zijn buurmeisje, Door Neeskens. Zij hebben de winkel van hun ouders overgenomen. Leen (1926) trouwde met Frits van der Wiel, die ten gevolge van een auto-ongeluk in 1955 overleed. Leen woont ook in Budel en heeft op het notariskantoor in Budel gewerkt. En tenslotte Huub Scholten (1927), die als dienstplichtige militair bij oorlogshandelingen omkwam in 1949 in Wonosobo (Oost-Java) in Indonesië.

Nic kwam na zijn schooljaren al direct te werken bij zijn vader in de zaak. Dat zal rond 1943 zijn geweest. Hij kreeg verkering met zijn buurmeisje, Door Neeskens, van Nieuwstraat 10. Zij was de oudste dochter van Poel en Christien Neeskens-Van Winkel. In 1956 trouwden Nic en Door en namen in dat jaar ook de zaak over. Vader Harrie Scholten was inmiddels overleden, in 1950. Moeder Drika en dochter Jet bleven voorlopig (tot ongeveer 1960) ook in dit huis wonen. Nic en Door hebben de vaak verder ontplooid en uitgebreid.

Verbouwing 1959
De drankwinkel groeide langzaam uit haar voegen en is in 1959 voor het eerst verbouwd tot een voor die tijd moderne slijterij-wijnhandel. De zaadwinkel werd uitgebreid met dierbenodigdheden, vogeltjes, voeders en hengelsportartikelen. Nic en Door hebben de ‘zaadwinkel’ wel zo’n drie keer verbouwd. Ze kregen twee zonen: Henk en Paul. Paul is na zijn schooltijd in de zaak van zijn ouders gaan werken en heeft die later overgenomen. In eerste instantie de dierenspeciaalzaak (1984) en later de slijterij-wijnhandel (1988). Paul is in 1983 getrouwd met José Aarts en ze gingen wonen in de Meidoornstraat. Nic en Door zijn in 1988 gaan wonen aan de Cranendoncklaan.

Ze waren echter nog elke dag in de winkel van hun zoon te vinden. Hierdoor kwam het woongedeelte bij de winkels leeg en kon zo worden gebruikt om beide zaken uit te breiden. De bovenverdieping is verbouwd tot woning en sinds 1989 wonen hier Paul en José met hun gezin. Paul en José hebben de slijterij-wijnhandel op de hoek van de Dorpsstraat en Nieuwstraat, waarmee het vroeger allemaal begonnen is, verbouwd in 1992. Aan de Dorpsstraat bevindt zich de dierenspeciaalzaak, waar alles te koop is op het gebied van hengelsport, dierbenodigdheden, diervoeders en tuinzaden. Deze zaak is in 1998 voor het laatst verbouwd.

Download de gratis app van Cranendonck24 en mis niets → Apple | Android